KABA
آسانسور بدون موتورخانه یک راه حل خاص
یک آسانسور کششی استاندارد نیازمند فضایی اختصاصی جهت نصب و استقرار موتور و تابلو کنترل و ... می باشد که موتورخانه نام دارد و عبارت از اتاقی اختصاصی بوده که در بالای چاه آسانسور قرار می گیرد.
اما امکان دارد در ساختمانهای احداثی همیشه اختصاص دادن فضایی برای موتور خانه ممکن نباشد و سازنده و معمار با محدودیت مواجه شود .
در این موارد مشکل را چگونه باید حل کرد و آیا راه حلی وجود دارد ؟
آسانسور بدون موتورخانه Machine Room Less (M.R.L)
در این نوع آسانسور ها نیازی به وجود اتاقک جدا برای موتور نیست و موتور آسانسور روی آهن کشی یا بخشی از ریل و در زیز سقف چاه آسانسور نصب میگردد که مناسب ساختمان هایی است که محدودیت ارتفاع در طبقه آخر ( خرپشته ) را دارند و یا اینکه فضای کمی برای موتورخانه را دارا میباشد.
از این رو به این نوع آسانسور ها ، آسانسور بدون موتور خانه یا Machine Room Less(M.R.L.) میگویند. این نوع آسانسور می تواند در مکان هایی مانند ساختمان های مسکونی ، معابر عمومی همچون ایستگاه های مترو ، فروشگاه های زنجیره ای ، ادارات دولتی ، مجتمع های تجاری و …مورد استفاده گیرد .
معایب آسانسور بدون موتورخانه ( روملس )
مثل هر وسیله مکانیکی دیگر آسانسور روملس نیز علاوه بر مزایای بسیار، معایبی هم دارد که در برابر مزایای آن زیاد به چشم نمی‌آید
آسیب‌پذیری در مقابل دما:
باتوجه به اینکه موتور و بعضی تجهیزات در آسانسور بدون موتور خانه در زیر سقف و بالاترین نقظه چاه قرار می گیرند ، معمولا در معرض دمای گرم بیشتری قرار می گیرند و نیازمند نصب دستگاه تهویه هوای مناسب می باشند ، درصورت عدم رعایت این موارد موتور و سایر تجهیزات با قرار گرفتن در معرض دمایی بیش از حد توان خود، دچار مغناطیس‌زدایی می‌شوند. که این امر باعث می‌شود عملکرد آسانسور با مشکل روبه‌رو شود.
مشکلات سرویس و نگهداری:
به دلیل این که آسانسور روملس فضایی جداگانه برای موتور خود ندارد، دسترسی به موتور آن دشوارتر است و در صورت بروز مشکل، یا در هنگام سرویس‌های دوره‌ای این کار با دشواری بیشتری صورت می‌گیرد.
مزیت های آسانسور بدون موتور خانه ( روملس )
فضای کم :
مشکل کمی فضا و یا نبود فضای موتورخانه در ساختمان حل می شود .
مصرف انرژی پایین :
بدلیل استفاده از موتور های گیرلس در این نوع آسانسورها مصرف انرژی بسیار کمتر از آسانسورهای دارای موتور گیربکس استاندارد است.
حرکت نرم و روان :
با وجود استفاده از موتورهای گیرلس در این نوع آسانسور حرکت نرم و روان است و صدای پایینی وجود دارد.
امکان نصب در ساختمانهای قدیمی:
از آن‌جا که این آسانسورها به موتورخانه نیاز ندارند، برای استفاده در ساختمانهای قدیمی که جایی برای موتورخانه ندارند گزینه بسیار خوبی هستند.
مهمترین الزامات استانداردی آسانسور بدون موتورخانه ( روملس )
در آسانسورهای MRL، محل نصب درها یا دریچه‌ها و فضای بالای موتور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبق مقررات ساختمانی، محل نصب این عناصر نباید حداقل مسیرهای عبوری را مسدود کند. همچنین، فضای بالای موتور آسانسور باید حداقل 0.3 متر باشد. در صورت کم بودن این فاصله، باید از یک پوشش محافظ برای موتور استفاده شود.
علاوه بر امکان بازرسی و تعمیر آسانسور روملس از پنج موقعیت مختلف، انجام آزمون‌های دینامیکی مانند آزمایش ضربه‌گیر، آزمون وسایل محافظتی در برابر ازدیاد سرعت در هنگام صعود، آزمایش تراکشن، آزمایش پاراشوت، و آزمون ترمز و عملیات نجات اضطراری افراد نیز باید از خارج چاه آسانسور امکان‌پذیر باشد.
برای انجام کارهایی مانند بازرسی ماشین‌آلات و تعمیر و نگهداری از روی سقف یا داخل کابین آسانسور، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
استفاده از وسایل مکانیکی: برای جلوگیری از حرکت‌های خطرناک کابین، از وسایل مکانیکی مانند پارک پلیت (Park Plate) یا فیکس پلیت (Fix Plate) استفاده کنید. در صورت غیرفعال بودن این وسایل، باید از وسایل برقی ایمنی یا میکروسوئیچ‌ها برای جلوگیری از حرکت ناخواسته کابین بهره برد.
ایمنی عملیات: هنگام انجام تعمیر و نگهداری، باید امکان اجرای ایمن عملیات و ترک محل کار فراهم باشد.
بازرسی از طریق دریچه‌های دیواره کابین: بازرسی یا تعمیر باید از طریق دریچه‌های دیوار کابین امکان‌پذیر باشد. در صورتی که این دریچه‌ها وجود داشته باشند، باید به گونه‌ای طراحی شوند که امکان دسترسی به داخل چاه بدون نیاز به ورود به آن فراهم باشد.
موتورهای مناسب آسانسور روملس
کمبود فضا و نداشتن اتاق اختصاصی برای موتور و سایر تجهیزات از جمله دلایل اصلی انتخاب آسانسور روملس برای پروژه هست ، به همین دلیل نیز موتور های مناسب این دسته از آسانسورها موتور های گیرلس هستند که هم فضای کمتری را نیاز دارند و هم اینکه در فاصله حداقلی زیر سقف قابل نصب می باشند .
این نوع موتورها در دو دسته موتور گیرلس بشکه ای و موتور گیرلس دیسکی تولید می شوند که در کارخانجات بهران آسانبر هردو نوع موتور تولید و در ظرفیتها و سرعتهای مختلف روانه بازار می شوند .
